به گزارش شهرآرانیوز؛ شاخص بورس از ابتدای آبان تا دیروز حدود ۴۴ درصد رشد کرده است. کسانی که بهار و تابستان ۹۹ را به خاطر دارند، چنین صعودی برایشان تازگی ندارد، اما این صعود برای بازار سهام ایران غافلگیرکننده بود. بیتردید اگر سیاستگذاران میتوانستند طی سالیان گذشته با برنامهریزی به چنین نتیجهای در بازار سرمایه برسند، دریغ نمیکردند.
واقعیت تلخ ماجرا این است که یکی از مهمترین علل صعود شاخص بازار سهام در این روزها صعود نرخ دلار بوده است. البته در ادامه حذف سامانه نیما و افزایش سود شرکتهای صادراتی، ورود نقدینگی به بازار و افزایش تقاضا برای سرمایهگذاری در صندوقهای بورسی از جمله صندوقهای با پشتوانه طلا نیز از دیگر علل مهم صعود بازار سهام بود.
اکنون، اما تمام کسانی که سرد و گرم بازار را چشیدهاند یا حداقل کم و بیش اخبار بورس را دنبال کردهاند، میدانند که وقت اصلاح بازار فرارسیده است. به عنوان مثال دیروز شاخص کل بورس در پایان معاملات، ۲۱هزار و ۴۰۰واحد کاهش پیدا کرد و به رقم ۲میلیون و ۸۲۷هزار واحد رسید. سؤال اصلی، اما این است که صعود بازار چه زمانی متوقف میشود؟ اصلاح شاخص چقدر زمان میبرد و آیا روند صعودی ادامهدار خواهد بود؟
اگر کسی به پرسشهای ذکر شده، پاسخی قاطع داد، مطمئن باشید که پاسخش اشتباه است. یعنی هر چقدر قاطعتر پاسخ داد، شک نکنید که پاسخش اشتباهتر است. اقتصاد ایران پیشبینیناپذیر است و همین پیشبینیناپذیری تبدیل به پاشنه آشیل اقتصاد کشورمان شده است.
هیچ معلوم نیست که فردا چه تحولی در دنیای سیاست رقم میخورد. هیچ مشخص نیست که چند بخشنامه و مصوبه پنهانی به صورت دومینووار چند ماه میتواند بازار را خراب کند. اردیبهشت ۱۴۰۱ بازار مثل این روزها صعودی بود و ناگهان ریزش شش ماهه آغاز شد و بعد از شش ماه معلوم شد که در فلان روز، مصوبه افزایش نرخ خوراک پتروشیمی به تصویب رسیده و عدهای که رانت اطلاعاتی داشتهاند از بازار خارج شدهاند و بقیه داستان را که خودتان بهتر میدانید. پس به هر پیشبینی با عینک تردید نگاه کنید.
بورس تهران در هفته گذشته، با افزایش ۶.۲۸درصدی، نگاهها را به خود جلب کرد و نشان داد که همچنان ظرفیت رشد دارد. این رشد نشاندهنده پویایی و آمادگی بازار برای صعود و بهرهبرداری از فرصتهای سرمایهگذاری است. در هفته گذشته، ارزش معاملات خرد به میزان بیش از ۲۰هزار میلیارد تومان رسید. این موضوع نشاندهنده تلاش سرمایهگذاران برای اصلاح پورتفوی و شناسایی سود است.
تحلیلگران بازار سرمایه همچنان به دنبال بررسی دقیقتری از نمادهای بازار هستند تا بتوانند از فرصتهای موجود بهرهبرداری کنند. با توجه به کاهش ریسکهای سیاسی و حمایتهای دولت از بازار سرمایه، تحلیلگران معتقدند که روند صعودی بورس ادامه خواهد یافت. اما توصیه میشود سرمایهگذاران با بررسی دقیق صنایع، گروهها و انتشار گزارشهای ماهانه، سبد سرمایهگذاری خود را مدیریت کنند. بازار سرمایه طی سالیان اخیر از بازارهای موازی جامانده است و همچنان فرصت رشد دارد. اما دقت کنید که بازار «فرصت» و «ظرفیت» رشد را دارد و هیچکس امضا نکرده که قطعا رشد ادامهدار خواهد بود.
فرصت در هفته گذشته گروه خودرویی با استقبال گسترده روبهرو شد؛ علت اصلی آن انتشار خبر عرضه خودرو در بورس کالا بود. از سوی دیگر، گروه بانکی نیز پس از رشد چشمگیر، چند روزی درگیر اصلاحات قیمتی و زمانی بود.
این رفتارها جای تعجب نداشت و پیشبینیپذیر بود. یکی از سؤالات مهم این است که نمادهای کوچک کی رشد خواهند داشت؟ تاکنون تمرکز مهم بر نمادهای بزرگ بوده و مدیران صندوقها برای کاهش ریسک به این نمادها روی آوردهاند. اما افزایش توجه به نمادهای کوچک در معاملات اخیر مشاهده شده است که میتواند همچون بادی تازه در بازار بورسی ایران باشد و به صعود شاخصها به ویژه شاخص کل هموزن منجر شود.
این توضیح در اینجا ضروری است که شاخص کل در واقع معدل کل بازار است که در آن بزرگی هر سهم در آن مؤثر است. به همین دلیل همواره نمادهای مؤثر بر شاخص کل، نمادهای شرکتهای بزرگ بازار است. اما در شاخص کل هموزن، تمامی نمادها به یک میزان اثرگذار هستند. به عنوان مثال در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته، شاخص کل مثبت بود و شاخص کل هموزن منفی بود.
این یعنی به طور کل تعداد نمادهای منفی در روز معاملاتی بیشتر بوده است و بیشتر نمادهای کوچک منفی بودهاند، اما چون نمادهای بزرگ و شاخصساز بازار مثبت بودهاند، شاخص کل سبز شده است. اکنون که متوجه این تفاوت شدید، بد نیست بدانید که از ابتدای آبان تا چهارشنبه هفته گذشته شاخص کل بازار ۴۴ درصد رشد کرده است.
این در حالی است که شاخص کل هموزن فقط ۲۹ درصد صعود را تجربه کرده است. این یعنی در این مدت بیشتر توجهات روی نمادهای بزرگ و شاخصساز بوده است و نمادهای متعلق به شرکتهای کوچکتر همپای بزرگان بازار صعود نکردهاند.
در همین رابطه، مجید عبدالحمیدی، کارشناس بازار سرمایه، درباره روند صعودی شاخص بورس و عوامل مؤثر بر آن میگوید: سقفشکنی شاخص بورس در روزهای گذشته از مهمترین موضوعاتی است که مورد توجه سرمایهگذاران قرار گرفته است. این رشد چشمگیر شاخص نهتنها ریشه در عوامل اقتصادی داخلی دارد، بلکه تحتتأثیر متغیرهای کلان اقتصادی و تحولات سیاسی نیز بوده است.
وی میافزاید: بازار سرمایه به عنوان دماسنج اقتصاد، به تغییرات محیط کلان اقتصادی و حتی تحولات منطقهای و بینالمللی حساسیت زیادی نشان میدهد.
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه به سیاستهای کلان اقتصادی اشاره میکند و متذکر میشود: یکی از تغییرات مهم اخیر، حذف نرخ ارز نیما و جایگزینی آن با نرخ توافقی بود که تأثیر مستقیمی بر سودآوری شرکتهای صادراتمحور گذاشت.
عبدالحمیدی بیان میکند: این تغییر در سیاست ارزی، بسیاری از صنایع صادراتی را تقویت کرد و جریان نقدینگی جالب توجهی را به سمت بازار سرمایه سوق داد. علاوه بر این، کاهش ملموس نرخ بهره بانکی و تمایل سرمایهگذاران به بازارهای پرریسکتر، از جمله بورس، باعث رشد شاخص شده است.
وی درباره پیشبینی آینده شاخص بورس میگوید: انتظار میرود شاخص کل در کوتاهمدت به رشد خود ادامه دهد، اما اصلاحات مقطعی در مسیر آن طبیعی است و به تعادل بازار کمک میکند.
این کارشناس بازار سرمایه میافزاید: در میانمدت و بلندمدت، ادامه رشد بازار به ثبات اقتصادی، شفافیت در سیاستگذاری و تقویت زیرساختهای مالی بستگی دارد. همچنین پرداخت مطالبات صنایع، حمایت از تولید داخلی و کنترل نرخ تورم میتواند به تقویت بنیادین بازار کمک کند.
عبدالحمیدی تأکید میکند: بازار سرمایه علاوه بر جنبه اقتصادی، از منظر سیاسی نیز به عنوان نمادی از اعتماد عمومی به عملکرد دولت و ثبات کشور محسوب میشود.